یادداشت کارگردان نمایش «عددهای نشده»
روایت آدمهایی که به رؤیاهایشان نرسیدهاند
حسین کشفی اصل: نمایش «عددهای نشده» که مدتی است در سالن قشقایی تئاتر شهر روی صحنه آمده، دهمین تجربه کارگردانی من است. سال 80 اولین نمایشم را با نام «سلام و خداحافظ» نوشته آثول فوگارد کارگردانی کردم و این روند ادامه پیدا کرد با نمایشهای «در پوست شیر» اثر «شان. اُ.کِیسی». البته حیطه اصلی فعالیتهای من در فضای تئاتر، معمولاً بازیگری بوده و همیشه خودم را در ابتدای امر یک بازیگر دانستهام و در وهله دوم، خودم را کارگردان میدانم. تجربههای بازیگریام همیشه در امر کارگردانی به من بسیار کمک کرده و کارگردانیام در اصل، بر اساس داشتههای بازیگری من است.
نمایشنامه «عددهای نشده» به قلم محمد میرعلیاکبری، دوست بیستساله من است. من این افتخار را داشتهام که در طول سالها رفاقت با او، چندین بار برایش به عنوان بازیگر روی صحنه بروم. این اولینباری است که قرار شد من متنی از میرعلیاکبری را کارگردانی کنم که اتفاق خیلی جذابی برای هر دو نفر ما بوده است.
«عددهای نشده» قصهای است که در دهه هشتاد روایت میشود، یعنی آنچه را که روی صحنه میبینیم، باید در نیمههای دهه هشتاد تصور کنیم؛ دههای که برای همه ما، سرزمین و جامعه ما پرتلاطم بوده، دههای که تاثیرگذار بوده بر جوانان این سرزمین. این نمایش به قصه آدمهای حال حاضر سرزمین خودمان میپردازد، از این جهت که کسانی که غالباً به خواستهها یا رویاها و آرزوهای خودشان نمیرسند، آدمهایی میشوند که ممکن است متوهم یا دچار افسردگی بشوند. ما این قصه را به هیچ عنوان در هیچ جامعهای نمیتوانیم نادیده بگیریم و بگوییم که وجود ندارد! از جمله در جامعهای که خودمان در آن زندگی میکنیم، یعنی سرزمینمان ایران گاهی اتفاق میافتد و اتفاق افتاده که آدمها به رویاهای خودشان دست پیدا نمیکنند و زمانی که نمیتوانند به رویاهایشان دست پیدا بکنند، اتفاقهای دیگری به لحاظ روحی و روانی برای آنها میافتد. آدمهای «عددهای نشده» نیز همینگونهاند. آدمهایی هستند که در اصطلاح ایرانی خودمان که میگوییم «طرف هیچ عددی نشده»، در مورد شخصیتهای این نمایش به کار برده میشود. «عددهای نشده» یعنی آدمهایی که هیچ عددی نشدند و هیچ اتفاقی برایشان نیفتاده! آنها آدمهاییاند که خیلی جاها خودشان بر سرنوشتشان تاثیرگذار بودهاند و خیلی وقتها هم جامعه تاثیرگذار بوده است. ما به هیچ عنوان نمیتوانیم بگوییم که صددرصد جامعه مقصر بوده یا صددرصد خود فرد! گاهی اوقات هر دوی این شرایط تاثیرگذار میشود، گاهی هم یکی از آنها.
مدتزمان نمایش «عددهای نشده» 80 دقیقه است و ده بازیگر دارد متشکل از چهار بازیگر خانم و شش بازیگر آقا که عبارتاند از عزالدین توفیق، فرید رحمتی، وحید کریمی، شهاب عباسیان، کیمیا جواهری، رویا بختیاری، مهیار اسلامی، کامران اقتداری، الهه پورجمشید و شیما خوشاقبال.
اتفاق خوشیمن برای من این است که تمام این بازیگران، جزو بازیگران ریشهدار تئاتری هستند، یعنی افرادی که سالیان سال در محیط تئاتر پرورش پیدا کردهاند و در همین محیط کار کردهاند. نیمی از عوامل این نمایش، دوستانی هستند که با آنها در پروژههای قبلی نیز همکاری داشتهام. تعدادی از بازیگران کار،کسانی هستند که من به عنوان بازیگر کنارشان روی صحنه رفته بودم، برخی از آنها هم در نمایشهای قبلی من بازی کردهاند. البته افرادی هم در این پروژه هستند که اولین همکاری ما با یکدیگر است. این نمایش، پروژهای است که تمام افراد گروه، با همه قلب و دلشان کار کردهاند. به همین دلیل خروجی کار هم نمایشی شده که حال همه ما با آن خوب است، چون داریم حرفی را در نمایشمان میزنیم که حرف بسیاری از آدمهای این سرزمین و به خصوص جوانان این سرزمین است. ما در این نمایش روی حرفه هنر و کارگردانی و بازیگری هم تاکید ویژهای داریم. دو نفر از آدمهای این نمایش، کسانیاند که در حیطه سینما و تئاتر کار میکنند. به همین خاطر، تماشای نمایش «عددهای نشده»، شاید برای آدمهای این حرفه خالی از لطف نباشد، زیرا ممکن است در خیلی از صحنهها، یا خودشان را ببینند یا کسانی را تصور کنند که در نزدیکی خودشان و در این حرفه مشغول به کارند و چه بسا افرادی را بشناسند که سالیان سال قبل در این عرصه حضور داشتند و الان به خاطر شرایط اجتماعی و شخصی، هیچ نام و نشانی از آنها وجود ندارد.